انواع عسل کوهستان

انواع عسل طبیعی کوهستان در ایران

یکی از تقسیم‌بندی‌های چندگانه‌ی مرتبط با عسل عبارت است از: عسل باغی، عسل زراعی، عسل دشتی و عسل کوهی.

 

 

در اغلب موارد، عسل باغی ضعیف‌ترین و عسل کوهی باکیفیت‌ترین عسل است. علت این امر در وهله‌ی نخست، تأثیر ارتفاع بیشتر از سطح دریا بر بهبود کیفیت عسل و در درجه‌ی دوم، پوشش گیاهی غنی‌تر کوهستان‌ها در رابطه با تولید عسل بهتر بخصوص در مورد عسل با خواص دارویی و سومین دلیل، بکرتر بودن مناطق کوهستانی ازنظر عدم وجود آلاینده‌های مختلفِ محیط‌ زیست است.

هر زنبورعسل به‌طور دقیق وظایفی را در رابطه با ایجاد محیطی سالم و کاملاً بهداشتی به‌ منظور تولید گرده، ژله‌ی رویال و عسل طبیعی برای خود و نگهداری از نوزادها و تأمین سلامتی مجموعه‌ای که در آن زیست می‌کند را بر عهده دارد که به‌طور غریزی آن‌ها را انجام می‌دهد. نخستین شرط موردنیاز برای انجام بهینه‌ی این وظایف، زندگی زنبورهای عسل در شرایطی پاکیزه و نیز بدون کوچک‌ترین استرس است.

زنبورعسل از آنچه ما می‌پنداریم بسیار حساس‌تر است، طوری که حتی سر زدن زیاد به کندوی عسل توسط زنبورداران در پایین آمدن حرارت کندو تأثیر گذاشته و باعث صرف انرژی بیشتر زنبورعسل برای تأمین گرمای موردنیاز کندو می‌شود و همین یک فعالیت اضافی موجب استرس زنبورعسل شده و در کیفیت تولید عسل او تأثیر منفی می‌گذارد!

از سوی دیگر، به هر نسبت که زنبورعسل از دخالت عوامل انسانی و نیز حضور تجهیزات صنعتی و مخابراتی مانند دکل‌های برق و مخابرات دورتر باشد همان‌قدر استرس کمتری خواهد داشت و کیفیت عسل تولیدی‌اش افزایش خواهد یافت؛ به‌ عنوان‌ مثال کافی است که فقط یک تلفن همراه را به‌طور مرتب در کنار یک کندوی زنبورعسل قرار دهید، مشاهده خواهید کرد که تولید عسل به‌ مرور در آن کندو کم و کم‌تر شده و سرانجام متوقف خواهد شد. این آزمایش بارها توسط برخی زنبورداران انجام شده است.

شرایط ایده آل زنبورعسل در مناطق کوهستانی که صعب‌العبور ترند بیشتر فراهم است و زنبورداران نقاط کوهستانی نیز نقاط بکرتری را برای تولید عسل در اختیار دارند، لذا یکی از تفاوت‌های عسل کوهستانی با عسل‌هایی که در باغات و مناطق زراعی و نزدیک به جاده‌های پر رفت‌وآمد و یا نزدیک به تراکم تجهیزات ساخت دست بشر وجود دارد؛ در کیفیت بالاتر آن است، زیرا زنبورعسلِ کوهستان، عسل خود را با استرس کمتری تولید می‌کند. به همین دلیل است که بخش بزرگی از عسل‌های درمانیِ مشهور، به عسل‌های نقاط کوهستانی و دوردست اختصاص دارند.

 

عسل باغی ضعیف‌ترین نوع عسل و عسل کوهی باکیفیت‌ترین نوع عسل هست

 

عسل طبیعی کوهستان در یک تقسیم‌بندی کلی بر دو نوع است:

    عسل طبیعی کوهستان درکندو

    عسل طبیعی کوهستان وحشی

 

هرچند که تولیدکنندگان عسل طبیعی کوهستان در کندو ادعا می‌کنند که عسل آن‌ها تفاوتی با عسل وحشی کوهستان ندارد ولی طبیعی است که این دو نوع عسل هرچند به میزان کم باهم تفاوت داشته باشند، زیرا به‌هرحال عامل انسانی در کندوها نقش دارد ولی عسل طبیعی کوهستان وحشی، به‌ دور از هرگونه دخالت انسان تولید می‌شود، لذا هم کمیاب‌تر و هم قیمت آن بسیار گران‌تر از عسل کندوهای زنبورداران است.

عسل طبیعی کوهستان مانند هر عسل طبیعی دیگری شکرک می‌زند و به‌ اصطلاح رس می‌کند ولی مدت‌ زمان شکرک زدن عسل طبیعی کوهستان به نوع گلی که عسل از آن به‌ دست‌ آمده و میزان درجه حرارت محیط بستگی خواهد داشت.

 

 

انواع عسل و خواص شگفت‌انگیز آن‌ها

عسل نوعی ماده شیرین طبیعی است که به وسیله زنبورها از شهد یا از تراوش‌های قسمت‌های زنده گیاهان و یا از پسمانده شیره آن‌ها که توسط زنبورها از قسمت‌های زنده گیاهان جمع‌آوری شده، تولید می‌گردد؛ همان‌طور که گل‌ها از لحاظ اندازه، رنگ، شکل و بو با هم تفاوت دارند، شهد و گرده‌ای آن‌ها نیز متنوع است. برای همین  انواع عسل که از شهد خاص هر گل بدست می‌آید از لحاظ ترکیبات، رنگ و بو  و حتی خواص دارویی متفاوت می‌باشند.

در بازار عسل‌هایی مختلفی موجود است که از شهد گل‌های مختلف با طعم و عطر خاص خود تولید شده‌اند. از بین انواع عسل، عسل‌های که بیش از بقیه رایج هستند و اکثر زنبوردارن آن‌ها را تولید می‌کنند به دو گروه عمده عسل تک گل و عسل چند گل(گیاه) تقسیم می‌شوند.

البته عسل ها از نظر نوع تولید به سه نوع عسل طبیعی، تغذیه ای (شکری) و عسل مصنوعی تقسیم بندی می شوند.

 

عسل طبیعی

در مورد عسل طبیعی باید این نکنه را در نظر داشته باشید که زنبوردارها در مواقع مشخصی از سال برای زمستان گذرانی و همچنین تحریک زنبورها برای تولید مثل بیشتر از تغذیه های کمکی مثل شکر و شربت های دیگر استفاده می کنند اما این تغذیه ها تبدیل به عسل نمی شوند. در واقع این تغذیه به عنوان غذا به مصرف خود زنبور می رسد و در حجره های کندو ذخیره سازی نمی شود. مصرف شکر و شربت از نظر استاندارهای بهداشتی جهانی در صنعت زنبورداری به رسمیت شناخته شده است اما مصرف شکر حد و حدود مشخصی دارد و باید توسط زنبوردار مدیریت شود تا عسل تولید شده طبیعی محسوب شود. در صورتی که در فصل بهار و تابستان و در فصل شهد آوری که شهد در طبیعیت زیاد می شود و زنبورها شروع به ذخیره شهد به عنوان عسل می کنند جریان تغذیه مصنوعی قطع شود عسل تولید شده طبیعی محسوب خواهد شد و بدون هیچ نگرانی می توانید این عسل را مصرف کنید.

 

عسل تغذیه ای یا عسل شکری

در این نوع عسل که در حال حاضر بسیاری از عسل های بازار رو به خودش اختصاص داده زنبورهای عسل توسط شربت هایی از شیرین کننده های مختلف مانند شکر به صورت مصنوعی تغذیه می شوند و زنبورها در زمان کوتاه تری اقدام به ذخیره سازی عسل می کنند. این روش یک روش مرسوم در بین بسیاری از زنبوردارهاست و به خاطر افزایش مقدار تولید عسل و کاهش زمان تولید برای بعضی زنبوردارها جذابیت اقتصادی زیادی دارد. اما یک نوع روش تقلب محسوب می شود و به هیچ عنوان توصیه به استفاده و یا خرید این نوع عسل ها نمی کنیم. در عسل های شکری معمولا قندهای مضر مثل ساکارز بسیار بالاست و فقط از طریق آزمایشگاه های تخصصی  می توان این نوع عسل را شناسایی کرد.

 

 

عسل مصنوعی

این نوع عسل که باز هم در بازار بسیار زیاد است بدون حضور زنبور در کارگاه های غیر مجاز توسط افراد سودجو ساخته می شود و توسط جوشاندن شکر و اضافه کردن اسانس های مصنوعی و طعم دهنده های شیمیایی ساخته می شود. این نوع عسل که در واقع عسل نیست و شیره مصنوعی است بسیار مضرر است و مواد سمی و گاها سرطان زا در داخل آن ها وجود دارد. یکی از نشانه های مهم این نوع عسل ها قیمت بسیار پایین آن هاست.

 

نکته مهم

پایین بودن قیمت عسل یکی از نشانه های غیرطبیعی بودن عسل است

 

عسل وحشی

عسل وحشی نوعی عسل طبیعی است که بدون دخالت زنبوردار و در طبیعت توسط زنبورهای وحشی ساخته می شود. این نوع عسل هیچ تفاوت معنی داری با عسل طبیعی ندارد ولی به خاطر باورهای غلط عمومی این عسل طرفداران زیادی دارد و به همین خاطر با قیمت هایی بسیار بالا فروخته می شود. باید دقت داشته باشید که به خاطر قیمت بالا و درخواست زیاد تقلب های زیادی هم در مورد این نوع عسل ها به وجود آمده است.

 

 

چرا عسل وحشی را توصیه نمی کنیم؟

 

 1.   عسل در اصل غذای زنبور برای فصل سرما و زمستان است و درست مانند مورچه های که در تابستان مشغول جمع آوری دانه برای فصل زمستان هستند زنبورها نیز شهد گل ها را به شکل عسل به عنوان غذای خود ذخیره می کنند. با این حال وقتی شکارچیان عسل وحشی به یک کندوی زنبوردر طبیعت برخورد می کنند معمولا کل این ذخیره غذایی را غارت می کنند و زنبورهای وحشی عملا ذخیره غذای زمستان خود را از دست می دهند و قطعا نابود خواهند شد.

 2.   معمولا این نوع عسل به شکل کندوهای آویخته از یک شاخه درخت عرضه می شود که که متاسفانه بعضی افراد سود جود با روش هایی فریبکارانه زنبورهای معمولی را مجبور به موم بافی دورشاخه های درختانی می کنند که خودشان بریده اند و در واقع این کندوها به صورت مصنوعی تهیه می شود و به عنوان عسل طبیعی و وحشی با قیمت های بالا فروخته می شود.

 

 

 

 

عسل سیاهدانه:

سیاهدانه گیاهی یک ساله با گل هایی به رنگ سفید و بنفش است . این گیاه دارای برگ های سرخسی شکل متشکل از برگچه است که این برگچه ها به گونه ای گل را احاطه کرده اند که هاله ای اطراف آن دیده می شود . به همین دلیل به این گیاه ، “عشق در هوای مه آلود” هم می گویند . گل های آن به رنگ سفید آبی و صورتی است و اطراف آن یک غلاف وجود دارد . بهترین زمان برای کاشت این گیاه ، اواخر بهار یا اوایل تابستان است .
ارتفاع گل سیاه دانه به 38 تا 50 سانتی متر می رسد . گل سیاه دانه را با دیگر گل های یکساله به صورت ترکیبی در حاشیه ها می کارند و برای تزیین حاشیه ها از این گل استفاده می شود. گلدهی از اواخر بهار شروع می شود و اگر گلهای خشک روی گیاه حذف شود ، گلدهی تا پاییز هم ادامه می یابد . رنگ این غلاف ها با افزایش سن گیاه ، تغییر می کند به گونه ای که در ابتدا شیری رنگ هستند بعد سبز و بعد قرمز می شوند .

 

خواص سیاهدانه:

سیاهدانه در فرهنگ زرتشتی از بهترین داروهاست و همیشه بدست ایرانیان بکارمی رفته است . سیاهدانه برای افزایش نیروی ایمنی جان و تن سودمند است .

سیاهدانه و روغن آن موثرترین و مفیدترین چیزی است که برای تقریباً هر بیماری ، آلرژی یا حساسیت و حتی بیماری های جدی مانند نفس تنگی ، دیابت، معرق ، محرک ، بادشکن ، صفرا بر و هضم کننده غذا ، اختلالات در سیستم دفاعی بدن ، زردی ، ایدز (AIDS) و حتی سرطان مورد استفاده قرار می گیرد .

عسل یونجه

خواص عسل یونجه

 یکی از خوشمزه‌ترین و پرخاصیت‌ترین انواع عسل، عسل یونجه است. یونجه از گیاهان دارویی بسیار محبوب است که در بسیاری از کتب طب سنتی آن را جزو اولین و مهمترین گیاهان دارویی کشف شده توسط انسان معرفی می‌کنند. عسل تهیه شده از گل‌های یونجه، شیرینی ملایمی داشته، بسیار خوشبو و معطر است و سرشار از انواع آنزیم‌های طبیعی، ویتامین‌ها، مواد معدنی و کربوهیدرات‌ها است.

 

عسل یونجه مقوی مغز و اعصاب است و به تقویت حافظه کمک می‌کند. این عسل بسیار معطر و خوشبو است و یکی از بیشترین مقادیر آهن، ویتامین آ و کا را در بین انواع عسل دارد. خواص عسل یونجه برای درمان بیمارانی که دچار لرزش، اختلال عادت ماهیانه و کم خونی هستند، مفید است و مصرف آن به ایجاد آرامش و نشاط‌ کمک می‌کند.

 یکی از خوشمزه‌ترین و پرخاصیت‌ترین انواع عسل، عسل یونجه است. یونجه از گیاهان دارویی بسیار محبوب است که در بسیاری از کتب طب سنتی آن را جزو اولین و مهمترین گیاهان دارویی کشف شده توسط انسان معرفی می‌کنند. عسل تهیه شده از گل‌های یونجه، شیرینی ملایمی داشته، بسیار خوشبو و معطر است و سرشار از انواع آنزیم‌های طبیعی، ویتامین‌ها، مواد معدنی و کربوهیدرات‌ها است.
از گیاه یونجه، در داروخانه‌ها و فروشگاه‌های گیاهان دارویی به شکل پودر، کپسول و قرص استفاده می‌شود و عرق یونجه و عسل یونجه نیز از مهمترین فراورده‌های جانبی به دست آمده از این گیاه است. برای آشنایی بیشتر با خواص عسل یونجه و فواید درمانی آن، تا انتهای مطلب با ما همراه باشید. 

 

 

خواص عسل یونجه (طبیعت و فواید درمانی)

عسل یونجه دارای طبعی نسبتا گرم و تر، برگرفته از خواص یونجه است. در طب سنتی از عسل یونجه، به عنوان ملین و خون‌ساز استفاده می‌شود. برخی از خواص عسل یونجه و کاربردهای آن در درمان بیماری ها به شرح زیر است:
عسل یونجه مقوی مغز و اعصاب است و مصرف آن به تقویت حافظه کمک می‌کند.
پیشگیری و کمک به درمان کم‌خونی از مهمترین خواص عسل یونجه است، همچنین این عسل به انعقاد خون کمک کرده، یکی از مواد بند آوردنده خون‌روی در طب سنتی شناخته می‌شود.
به دلیل خاصیت انعقاد خون این عسل، استفاده از آن برای افرادی که به طور مرتب خون دماغ می‌شوند، مفید است و به درمان آن کمک می‌کند.
مصرف عسل یونجه برای بیماران مبتلا به لرزش اندام مفید است.
عسل تولید شده از گیاه یونجه تحلیل برنده ورم‌های بدن است.
فواید درمانی عسل یونجه برای پوست بسیار گسترده بوده و یکی از بهترین عسل‌ها برای استفاده به عنوان ماسک صورت است. رفع تیرگی پوست، تقویت و جوان‌سازی سلول‌های پوستی از مهمترین خواص عسل یونجه برای پوست است و در صورت استفاده‌ مداوم می‌تواند از بروز آکنه جلوگیری کند.
مصرف عسل یونجه برای رفع گرفتگی عروق و پیشگیری از بیماری‌های قلبی و عروقی مفید است.
استفاده از این عسل برای رفع اختلالات عادت ماهیانه خانم‌ها موثر است.
عسل یونجه خاصیت نشاط‌آور داشته و مصرف آن به ایجاد آرامش کمک می‌کند. مصرف این ماده غذایی انرژی‌زا بوده و جایگزین بسیار خوبی برای شکر است.
تقویت استخوان‌ها، بهبود رشد کودکان و کمک به پیشگیری و درمان راشیتیسم از دیگر خواص عسل یونجه است.
درمان سرفه و ناراحتی‌های گلو از فواید درمانی و خواص عسل یونجه است.
همانند خواص عسل گشنیز و خواص عسل آویشن، تقویت سیستم ایمنی بدن و پیشگیری از بروز سرطان از خواص عسل یونجه است. به طور کلی عسل ماده ای سرشار از آنتی اکسیدان‌های طبیعی است و از آن به عنوان دارویی برای امراض مختلف یاد می‌شود.

 

نحوه تولید و مشخصات عسل یونجه

عسل یونجه، حاصل فرآوری شهد گل‌های یونجه توسط زنبور عسل است. گیاه یونجه در کشو ما در استان‌های اصفهان، قم و استان مرکزی در مزارع بزرگ وجود دارد که علاوه بر سایر مصارف دارویی و صنایع غذایی، از این گیاه در تولید عسل استفاده می‌شود.
زمان برداشت عسل یونجه از اوایل خرداد تا اواسط شهریور است و افرادی که مصرف این عسل را در برنامه‌ غذایی خود بگنجانند، می‌توانند از خواص درمانی و شفابخش این عسل و خواص دارویی گیاه یونجه بهره ببرند.
عسل تهیه شده از گلهای یونجه در صورتی که عسل خالص و در اصطلاح تک گل باشد، زرد مایل به سبز روشن است و در صورتی که خالص نباشد، به دلیل اینکه در همسایگی غالب مزاع یونجه، گیاه خارشتر نیز وجود دارد و زنبورها از شهد هر دو گیاه استفاده میکنند، رنگ عسل قرمز خواهد بود که در حقیقت مخلوطی از عسل یونجه و عسل خارشتر خواهد بود.

 

مضرات عسل یونجه (موارد احتیاطی و منع مصرف)

با وجود گسترده بودن خواص عسل طبیعی، استفاده از هر نوع عسل برای درمان بیماری‌ها بایستی با مشورت پزشک متخصص صورت گیرد، همچنین مصرف عسل یونجه برای بیماران دیابتی و کودکان زیر یکسال ممنوع است. در مورد استفاده از عسل یونجه، توجه داشته باشید در صورت داشتن هر گونه حساسیت به گیاه یونجه یا گرده و شهد این گیاه، در مصرف آن احتیاط کنید.